КҮЧ МАЙ ТРАНСФОРМАТОРЛОРУНУН КЕЛЕМТЕСИНИН ОРОМОСУНДАГЫ ЧАБЫЛУУСУНА ДИАГНОСТИКА ЖҮРГҮЗҮҮ ҮЧҮН ТЕХНИКАЛЫК КАРАЖАТТАРДЫ ЖАНА МЕТОДТОРДУ ИШТЕП ЧЫГУУ

Авторлор

У. Калматов Kyrgyz State Technical University named after I. Razzakova ##common.commaListSeparator## И.Раззакова атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университети ##common.commaListSeparator## Кыргызский Государственный Технический Университет им. И. Раззакова
Т.С. Борукеев Kyrgyz State Technical University named after I. Razzakova ##common.commaListSeparator## И.Раззакова атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университети ##common.commaListSeparator## Кыргызский Государственный Технический Университет им. И. Раззакова

##semicolon##

күч май трансформаторлору, диагностика, мониторинг жүргүзүү, трансформатор майы, жылуулук датчиги, оромдор, түрмөктөр аралык чабылуу.

Аннотация

Бул статьяда трансформаторлордун оромдорундагы түрмөктөр аралык чабылуусун аныктоо максатында күч май трансформаторлоруна (КМТ) диагнос коюунун жаңы ыкмасы сунуш кылынат, аны термикалык башкаруу ыкмаларына таандык кылуу мүмкүн. Сунуш кылынган метод, мониторинг процессинде алынган негизги элементтердин температурасынын өзгөрүшүнүн чыныгы динамикасынын көрсөткүчү симуляциянын натыйжасында температуранын өзгөрүшүнүн осциллограммасы менен салыштырууга негизделген.

Бүгүнкү күндө күч трансформаторлорун аралыктан диагнос жүргүзүү усулдары начар өнүккөн. Күч май трансформаторлору диагностоонун колдонулуп жаткан усулдары жеткиликсиз ыкчам болуп саналат, анткени КМТ текшерүү оңдоо бригадасынын объектге чыгуусун талап кылат. Андан тышкары бир катар усулдар талдоо же болбосо кымбат баалуу жабдуулар (мисалы, жылуулук чагылуусун контролдоо усулу) үчүн көп убакытты талап кылат [1-3].

Трансформаторлордун оромдорунун түрмөктөраралык чабылуусун (ТАЧ) табуу максатында КМТ диагностоонун арзан так ыкмасына карата жөнөкөй ыкманы иштеп чыгуу актуалдуу бойдон калууда. Жогоруда көрсөтүлгөн талаптарга кыйла толук жооп берүүчү ыкмалардын бири болуп контролдоонун жылуулук усулу кызмат кылышы мүмкүн, ал КМТ температурасын өлчөөгө, баалоого жана талдоого (термографиялык изилдөөгө) негизделген. Трансформатордо ТАЧ болуусун көрсөтүүчү белги майдын учурдагы оордукка таандык эмес температурасы жана анын иштөөсүнө мүнөздүү эмес дүрүлдөөсү болушу мүмкүн

##submission.citations##

Мельникова, О. С. Диагностика главной изоляции силовых маслонаполненных электроэнергетических трансформаторов по статистическому критерию электрической прочности масла [Текст]: автореферат дис.... канд. техн. наук: 05.14.02 / О.С. Мельникова.– Иваново, 2015.– 20 с.

Макарова, Н. Л. Разработка метода и технических средств диагностики изоляции силовых трансформаторов сельских электрических сетей [Текст]: автореферат дис. ... кандидата технических наук: 05.20.02. / Н. Л. Макарова – Чебоксары, 2012. –. 20 с.

Системы мониторинга трансформаторов [Электронный ресурс].

(Дата обращения 01.05.2017)

URL:http://www.pergam.ru/catalog/electrical_equipment/monitoring_transformers/Hydran.htm – загл. с экрана (Свободный доступ).

Руководство COMSOL Основы постобработки и визуализации в COMSOL Multiphysics®. [Электронный ресурс] – дата обращения (28.08.2019 г). Режим доступа:https://www.comsol.ru/sc/resources/pdf-offers/COMSOL_HANDBOOK_SERIES_Essentials_of_Postprocessing_and_Visualization-50_RUS_high.pdf .

Гнидюк, А. Ф. Принципы моделирования тепловых режимов работы трансформатора [Текст]: / А. Ф. Гнидюк //Дальневосточный ГУ – Хабаровск. – 2013.– № 6. – С. 86-89.

Калматов, У. А. Диагностирование силовых трансформаторов по характеру распределения температурного поля в верхних слоях масла [Текст] / У. А. Калматов, К.А. Сатаркулов // Проблемы автоматики и управления. НАН КР, – Бишкек, 2019.– №1 (36). – С. 53-58.

Сатаркулов, К.А., Аннализ проесса охлаждения силового трансформатора аналитическим и численным методом [Текст]: / Калматов, У.А., Суюнтбекова Н.А. Проблемы автоматики и управления.– 2018. – №2 (35). – С. 42–50.

Патент, № 20190023.2, KG285, 30.04.2020, Бюл. №4. Н02Н 6/00, Устройство контроля теплового состояния силового масляного трансформатора.

Дьяконов, В. П. MATLAB и Simulink в электроэнергетике: справочник [Текст]: В. П. Дьяконов, А. А. Пеньков.– М.: Горячая линия, 2009. – 816 с.

Черных, И. В. Моделирование электротехнических устройств в MATLAB, SimPowerSystems и Sim. [Текст]: И. В. Черных/ М.: ДМК Пресс, 2008. –288 с.

Джендубаев, А.-З. MAТLAB, Simulink и SimPowerSystems в электроэнергетике: [Текст]: учебное пособие для студентов, обучающихся по направлению "Электроэнергетика и электротехника"/ А.-З. Р. Джендубаев, И. И. Алиев. – Ч.: БИЦ СевКавГГ-ТА, 2014. –136 с.